Federatie Armeense Organisaties Nederland (FAON)
E-mail: info@faon.nl
Discussie over Kessab in de Tweede Kamer
Den Haag, 26 april 2014 – Op 24 april is in het Nederlandse parlement een motie ingediend, die de regering vraagt in internationaal verband te pleiten voor onafhankelijk onderzoek naar de mogelijke Turkse betrokkenheid bij de oorlog in Syrië. De motie vermeldt bij de inleiding de vele berichten die er al geruime tijd naar buiten komen over die mogelijke Turkse betrokkenheid, direct dan wel indirect, bij de oorlog in Syrië.
Harry Van Bommel (SP), die de motie indiende samen met de Kamerleden Joël Voordewind (CU) en Pieter Omtzigt (CDA), stond eerst stil bij het feit dat precies 99 jaar geleden genocide op de Armeniërs plaatsvond. Hij achtte het relevant bij de indiening van de motie naar die historische gebeurtenis te verwijzen, nu er opnieuw sprake is van een aanval op mensen vanwege hun religieuze en etnische achtergrond in het plaatsje Kessab, waar ook veel Armeniërs wonen. Hierover moet volledige opheldering komen. De motie spreekt, zo verklaarde van Bommel, opzettelijk van “direct of indirect”, omdat er een stroom aan berichten is die erop wijst dat er inderdaad minimaal sprake is van wegkijken door de Turkse overheid.
In zijn reactie op de motie herhaalde Minister van Buitenlandse Zaken Frans Timmermans wat hij in verschillende eerdere debatten en brieven waarin Kessab aan de orde kwam aangaf, namelijk dat de Nederlandse regering geen indicaties heeft van Turkse betrokkenheid “bij relaties met jihadisten of jihadistische groeperingen”. Daarom heeft hij geen behoefte aan onafhankelijk onderzoek op dit punt. De minister is bovendien van mening, dat dit ook niet zou passen bij de bondgenootschappelijke verhouding die Nederland met Turkije heeft. Daarom ontraadde hij de motie. De motie kreeg de steun van de bijna voltallige oppositie, tegen waren D66 en de regeringspartijen VVD en PvdA en werd dus niet aangenomen. De discussie zal daarmee echter naar verwachting nog niet afgesloten.
De afgelopen weken was Kessab al op meerdere momenten aan de orde geweest in het Nederlandse parlement. Reeds op 26 maart, op de hoogte gebracht van de eerste verontrustende berichten, heeft Pieter Omtzigt de Minister van Buitenlandse Zaken in een Algemeen Overleg bevraagd over het recente neerhalen door Turkije van een Mig en de gebeurtenissen in Kessab. De minister, slechts op de hoogte van de Mig en niet van Kessab”, zegde toe hierover in een brief te rapporteren. Nadien, bij berichten over het afsluiten van YouTube, heeft de Kamer hier een aantal vragen aan toegevoegd.
De Federatie Armeense Organisaties Nederland (FAON) heeft zich, naast de regelmatige informatievoorziening aan de Kamerleden, op 2 april in een brief over de gebeurtenissen tot de Minister van Buitenlandse Zaken en de Tweede Kamer gewend en daarbij op een diepgaand onderzoek aangedrongen. De tragische situatie in Syrie lijkt met de groeiende en zichtbaarder rol van Turkije in het conflict een nieuwe fase in te gaan, die niet langer geheim kan blijven zonder maatregelen als afsluiten van Twitter of YouTube, aldus FAON.
De FAON is zeer bezorgd en verzoekt om bijzondere alertheid, daar de gebeurtenissen in Kessab niet voor niets zwarte herinneringen oproepen aan de deportaties en slachtingen van Armeniërs van bijna 100 jaar geleden.
In zijn beantwoording aan de Kamer beschreef de Minister van Buitenlandse zaken de situatie in Noord-Syrië als onoverzichtelijk. “Op 24 maart werd hevig gevochten tussen oppositiegroepen en strijdkrachten van het regime rondom het strategisch gelegen Syrisch-Armeens grensstadje Kasab. De ware toedracht en het aantal slachtoffers van deze gevechten zijn onbekend. Het sturen van VN-waarnemers is op dit moment niet aan de orde omdat instemming van het regime niet voor de hand ligt en een mandaat van de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties eveneens niet in de lijn der verwachtingen ligt”.
De zaak is vervolgens uitgebreid aan de orde geweest in het Overleg over Turkije, dat de Commissie Buitenlandse Zaken op 15 april met de Minister had. Ook hier hield de Minister vast dat er geen aanwijzingen zijn voor “actieve betrokkenheid van Turkije”.
De gebeurtenissen in Kessab zijn door de Armeense gemeenschap bij de politiek nogmaals aan de orde gesteld in de petitie, die op 22 april ter gelegenheid van 99 jaar herdenking Armeense genocide tijdens de demonstratie van de Samenwerkende Armeense Organisaties in Nederland in Den Haag aan de Vaste Commissie voor Buitenlandse Zaken van de Tweede Kamer is aangeboden. Ook kamerleden, die de demonstranten toespraken, spraken hun zorg hierover uit.
In de Nederlandse media was afgelopen weken betrekkelijk weinig aandacht besteed aan Kessab. Een kort artikel verscheen in het Reformatorisch Dagblad. Op 24 april was er een uitzending op Radio 1, met correspondenten in de regio, Armeense ooggetuigenverslagen uit Kessab en een uitleg van Kamerlid Joël Voordewind.
In een artikel in NRC Handelsblad van 24 april rond de jaarlijkse herdenking en de uitspraken van premier Erdogan, is ook uitgebreid stilgestaan bij de vlucht van Armeniërs van Kessab en achterliggende ontwikkelingen rond Turkije en Syrië. Hierin wordt gesproken van “sterke aanwijzingen” dat Turkije de oppositie in Syrië helpt te bewapenen, aanvankelijk met zwijgende steun van de Westerse bondgenoten. Sinds delen van de oppositie een steeds grotere radicaal-islamitische bedreiging vormen is de steun omstreden. In Nederland, dat in NAVO verband Turkije in de lucht ondersteunt met Patriot-luchtafweerraketten, wordt, met de berichten van Turkse betrokkenheid in de Syrische burgeroorlog, steeds meer twijfel over het handhaven van de steun uitgesproken.
FAON heeft aangekondigd door te zullen gaan aandacht te vragen voor Kessab in de Nederlandse politiek en media. Het einde van de discussie is nog niet bereikt.
E-mail: info@faon.nl
Discussion on Kessab in Dutch Parliament
The Hague, 26 April 2014 – On 24 April, a motion has been submitted in the Dutch parliament, which calls upon the government to plead internationally for an independent investigation into the possible Turkish involvement in the war in Syria. The motion mentions in its introduction the many reports received for some time on the possible Turkish involvement, directly or indirectly, in the war in Syria.
The motion was submitted by Mr. Harry Van Bommel (Socialist Party – SP) together with Mr. Joel Voordewind (Christian Union – CU) and Mr. Pieter Omtzigt (Christian Democratic Appeal – CDA). At the submission of the motion Mr. Van Bommel first referred to the fact that exactly 99 years ago the Armenian Genocide took place. He considered that this reference is relevant since again an attack on people has occurred because of their religious and ethnic background in the town Kessab with a large Armenian population. A detailed explanation is required on this matter. Mr. Van Bommel declared that the motion intentionally speaks of “directly or indirectly”, because there is a stream of reports indicating that indeed the Turkish government at least has closed its eyes to the attacks from Turkey.
In his response to the motion the Foreign Minister Mr. Frans Timmermans repeated what he has said in several previous debates and letters where the questions on Kessab were raised, namely that the Dutch government has no indications of Turkish involvement “in relations with jihadists and jihadist groups”. Therefore, he has no need for independent investigation to this matter. The Minister believes, furthermore, that this would not be appropriate in the allied relationship of Netherlands and Turkey. Therefore, he advised against the motion. The motion was supported by almost the entire opposition, against the motion were Democrats 66 (D66) and coalition parties People’s Party for Freedom and Democracy (VVD) and Dutch Labour Party (PvdA). The motion was therefore not adopted. It is expected that the discussion will not be closed at this point.
In the past few weeks the events in Kessab have been discussed on several occasions in the Dutch parliament. Already on 26 March in a general consultation, informed about the first disturbing reports, Mr. Pieter Omtzigt asked the Foreign Minister about the recent downing of a Syrian MiG jet by Turkey and the events in Kessab. The Minister who was only aware of the MiG and not about Kessab, promised to report in a letter about this matter. Thereafter, when the news on the YouTube shutting off by Turkey was received, the Parliament added a number of questions also about this issue.
The Federation of Armenian Organisations in the Netherlands (FAON), in addition to frequent transmission of information to the Dutch Members of Parliament, has sent a letter to the Foreign Minister and the Parliament on 2 April about the events in Kessab insisting for a thorough investigation. The tragic situation in Syria, with growing and visible role of Turkey in the conflict, appears to enter a new stage, which can no more remain secret without measures such as Twitter or YouTube shut off, FAON says in the letter.
The FAON is very concerned and calls for special vigilance, as the events in Kessab are not without reason bringing back black memories of the deportations and massacres of Armenians almost 100 years ago.
In his reply letter to the Parliament, the Foreign Minister described the situation in northern Syria as cluttered. The Minister writes: “On 24 March, heavy fighting took place between armed opposition groups and the forces of the regime around the strategically located Syrian-Armenian border town Kessab. The facts and the number of victims of these fights are unknown. The sending of UN observers is currently not on the agenda because the consent of the regime is not obvious and a mandate from the UN Security Council is also not to be expected “.
The case has subsequently been extensively discussed by the Foreign Affairs Commission with the Foreign Minister in a consultation on Turkey on 15 April. Here again, the Minister insisted on that there is no evidence of “active involvement of Turkey”.
The events in Kessab have again been raised by the Armenian community in the petition handed over to the Standing Committee on Foreign Affairs of the Dutch Parliament on 22 April on the occasion of 99th anniversary of Armenian Genocide, at the rally in The Hague, organised by the Joint Armenian Organisations in the Netherlands. Also, speaking at the rally the Members of Parliament mentioned their concern about the situation in Kessab.
In the Dutch media in recent weeks, relatively little attention was paid to Kessab. A short article was published in the Dutch daily Reformatorisch Dagblad. On 24 April there was a radio programme on Dutch Radio 1, with reporters in the region, Armenian eyewitness accounts from Kessab and an explanation of Dutch MP Joel Voordewind.
In an article in Dutch daily NRC Handelsblad on 24 April concerning the annual commemoration of Armenian Genocide and the statement by Turkish Prime Minister Erdogan, also the flight of Armenians from Kessab is extensively elaborated with underlying developments around Turkey and Syria. It refers to “strong evidence” that Turkey helps to arm the opposition in Syria, initially with silent support of its Western allies. Since the parts of the opposition are becoming an increasing radical Islamic threat, this support is becoming controversial. In the Netherlands more and more doubt is pronounced about maintaining the air support to Turkey in relation to NATO by Dutch Patriot anti-aircraft missiles, because of the reports on Turkish involvement in the Syrian civil war.
FAON has announced that it shall continue asking attention of Dutch politicians and media for Kessab. The end of the discussion has not yet been reached.
Էլ. փոստ` info@faon.nl
Քեսաբի հարցի քննարկում Հոլանդիայի խորհրդարանում
Հաագա, 26 ապրիլի 2014 – Ապրիլի 24-ին, Հոլանդիայի խորհրդարանում ներկայացվել է առաջարկ, որը կառավարությանը կոչ է անում հանդես գալ Սիրիայի պատերազմում Թուրքիայի հնարավոր ներգրավվածության հարցով միջազգային անկախ հետաքննության օգտին: Առաջարկի նախաբանում նշված են այն բազմաթիվ հաղորդագրությունները, որոնք արդեն բավական ժամանակ է, որ շրջանառության մեջ են և վկայում են Սիրիայի պատերազմում Թուրքիայի ուղղակի կամ անուղղակի հնարավոր ներգրավվածության մասին:
Առաջարկը ներկայացրել է պատգամավոր Հարի Վան Բոմելը (Սոցիալիստական կուսակցություն – SP), պատգամավորներ Ջոել Ֆորդեվինդի (Քրիստոնեական միություն – CU) և Պիտեր Օմտզիգտի (Քրիստոնյա դեմոկրատական Կոչ – CDA) հետ միասին: Վան Բոմելը նախ անդրադարձել է այն փաստին, որ ուղիղ 99 տարի առաջ տեղի է ունեցել Հայոց ցեղասպանությունը: Նա կարևորել է այս անդրադարձումը, քանի որ նույնիսկ այժմ էլ հարձակում է կատարվում մարդկանց վրա, որոնք պատկանում են որոշակի կրոնական և ազգային խմբի, ինչպես Քեսաբում, որտեղ բազմաթիվ հայեր են ապրում: Այս հարցը հարկավոր է լիովին պարզաբանել: Վան Բոմելը հայտարարել է, որ առաջարկը դիտավորյալ խոսում է «ուղղակի կամ անուղղակի» ներգրավվածության մասին, քանի որ կա լուրերի հոսք, որը ցույց է տալիս, որ իրոք թուրքական կառավարությունն առնվազն չի խոչնդոտել Թուրքիայից Քեսաբի վրա հարձակում կատարող խմբերի գործողությունները:
Իր պատասխանում Հոլանդիայի արտգործնախարար Ֆրանս Թիմերմանսը կրկնել է այն, ինչ նա ասել էր Քեսաբի մասին պատասխանելով նախորդ քննարկումների ժամանակ և նամակներում բարձրացված հարցերին: Նա պնդել է հատկապես, որ հոլանդական կառավարության համար ապացույց չկա, որ Թուրքիան ներգրավված է ջիհադիստների կամ ջիհադիստական խմբերի գործողություններում: Այնպես որ, նա դրա կարիքը չի տեսնում, անկախ հետազոտություններ կատարել: Բացի այդ նախարարն այն կարծիքին է, որ դա անպատեհ կլիներ Նիդեռլանդների և Թուրքիայի դաշնակցային հարաբերություններում: Այնպես որ, նա խորհուրդ չտվեց ընդունել առաջարկը: Այս առաջարկին կողմ են քվեարկել գրեթե բոլոր ընդդիմությունը բացի (Դեմոկրատներ 66) D66-ից, որը իշխանական կուսակցությունների` (Ժողովրդական կուսակցության ազատության և ժողովրդավարության համար) VVD-ի և (Աշխատանքի կուսակցություն) PvDA-ի հետ միասին դեմ է քվեարկել և հետևաբար առաջարկը չի ընդունվել: Ակնկալվում է, որ սրանով քննարկումը դեռ չի փակվել:
Վերջին մի քանի շաբաթվա ընթացքում Քեսաբի իրադարձությունները մի քանի անգամ քննարկվել են Հոլանդիայի խորհրդարանում: Արդեն մարտի 26-ին Պիտեր Օմտզիգտը հենվելով ստացված առաջին մտահոգիչ լուրերի վրա, խորհրդարանի ընդհանուր խորհրդակցության ժամանակ հարց է տվել արտգործնախարարին Թուրքիայի կողմից սիրիական ՄիԳ ռազմական ինքնաթիռի կործանման և Քեսաբի վրա հարձակման մասին: Նախարարը միայն տեղյակ է եղել ՄիԳ ինքնաթիռի մասին և Քեսաբի իրադարձությունների վերաբերյալ խոստացել է նամակով պատասխանել: Այնուհետև երբ լուր ստացվեց, որ Թուրքիան փակել է YouTube կայքէջը, խորհրդարանը այս հարցադրումներին ավելացրեց մի շարք այլ հարցեր:
Հոլանդահայ Կազմակերպությունների Ֆեդերացիան (FAON), հոլանդացի պատգամավորներին հետևողականորեն տեղեկություններ տրամադրելուց բացի, ապրիլի 2-ին նամակով դիմել է Հոլանդիայի արտգործնախարարին և խորհրդարանին Քեսապի իրադարձությունների հարցով, պահանջելով մանրակրկիտ հետաքննություն: Սիրիայի ողբերգական իրավիճակը թվում է թե թևակոխում է մի նոր փուլ, հակամարտության մեջ Թուրքիայի աճող և տեսանելի դերով, որն այլևս չի կարողանում թաքցնել իր ներգրավվածությունը Սիրիայի հակամարտության գործում, առանց արգելող միջոցների դիմելու, ինչպիսիք են Twitter կամ YouTube կայքէջերի փակումը, նշված է Հոլանդահայ Ֆեդերացիայի նամակում:
Հոլանդահայ Ֆեդերացիան խոր մտահոգված է Քեսաբի հարցով և կոչ է անում հատուկ զգոնություն, քանի որ իզուր չէ, որ Քեսաբի իրադարձություններն արթնեցնում են 100 տարի առաջվա հայերի տեղահանության և կոտորածների սև հուշերը:
Խորհրդարանին ուղղված իր պատասխան նամակում Հոլանդիայի արտգործնախարարը բնութագրել է Հյուսիսային Սիրիայի իրավիճակը խճճված: Նախարարը գրում է. «մարտի 24-ին, ծանր մարտեր են տեղի ունեցել զինված ընդդիմադիր խմբերի և սիրիական զինված ուժերի միջև` ռազմավարական կարևորություն ունեցող սիրիա-հայկական սահմանամերձ Քեսաբ քաղաքի շուրջ: Այդ կռիվների իրական փաստերը և զոհերի թիվը մնում են անհայտ: Այժմ օրակարգում չկա ՄԱԿ-ի դիտորդներ ուղարկելու հարցը, քանի որ ակնհայտ չէ սիրիական ռեժիմի համաձայնությունը, նաև չի կարելի ակնկալել ՄԱԿ-ի Անվտանգության խորհրդի մանդատը»:
Այնուհետև ապրիլի 15-ին խորհրդարանի Արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովը լայնորեն քննարկել է այս հարցը Հոլանդիայի արտգործնախարարի հետ` Թուրքիայի մասին խորհրդակցության ժամանակ: Այստեղ ևս, նախարարը պնդել է, որ չկա «Թուրքիայի ակտիվ ներգրավվածության» վերաբերյալ ապացույց:
Քեսաբի իրադարձությունների հարցը կրկին բարձրացվել է հոլանդահայության կողմից ապրիլի 22-ին, Նիդերլանդների խորհրդարանի արտաքին գործերի մշտական հանձնաժողովին հանրագիր հանձնելու ժամանակ, որը տեղի ունեցավ Հաագայում Մեծ Եղեռնի 99-ամյակին նվիրված հանրահավաք-ցույցի ընթացքում: Հանրահավաք-ցույցը կազմակերպել էին Համագործակցող հոլանդահայ կազմակերպությունները: Հանդես գալով հանրահավաքում, հոլանդացի պատգամավորները արտահայտել են իրենց մտահոգությունը Քեսաբում ստեղծված իրավիճակի մասին:
Վերջին շաբաթներին Հոլանդական ԶԼՄ-ները համեմատաբար քիչ ուշադրություն են դարձրել Քեսաբին: Մի կարճ հոդված տպագրվել է հոլանդական Reformatorisch Dagblad օրաթերթում: Ապրիլի 24-ին եղել է ռադիո հաղորդում հոլանդական առաջին ալիքով նվիրված Քեսաբին, տարածաշրջանում լրագրողների զեկույցներով, հայ ականատեսների վկայություններով և հոլանդացի պատգամավոր Ջոել Ֆորդեվինդի մեկնաբանությամբ:
Ապրիլի 24-ին հոլանդական NRC Handelsblad օրաթերթում հրատարակված հոդվածում, որը նվիրված էր Մեծ Եղեռնի տարելիցին, վարչապետ Էրդողանի հայտարարությունից բացի, հոդվածն արնդրադարձել է նույնպես Քեսապի հայերի տեղահանությանը և դրա հիմքում ընկած զարգացումներին Թուրքիայում և Սիրիայում: Հոդվածը նշում է, որ «անհերքելի ապացույցներ» կան, որ Թուրքիան օգնում է Սիրիայի ընդդիմությանը զինվել, սկզբում արևմտյան դաշնակիցների լուռ աջակցությամբ: Երբ ընդդիմադիր խմբերը դառնում են ավելի արմատական իսլամական սպառնալիք, այս աջակցությունը կարելի է համարել հակասական: Նիդեռլանդներում օր օրի շատանում է կասկածանքը Թուրքիային ՆԱՏՕ-ի շրջանակում օդային օժանդակություն ցույց տալու վերաբերյալ, այնտեղ պահելով տեղակայված հակաօդային պաշտպանության Patriot հրթիռները, այն պարագայում երբ ստացված լուրերի համաձայն Թուրքիան ներգրավված է Սիրիայի քաղաքացիական պատերազմում:
Հոլանդահայ Ֆեդերացիան հայտարարել է, որ շարունակելու է հոլանդական քաղաքական գործիչների և ԶԼՄ-ների ուշադրությանը ներկայացնել Քեսաբի հարցը: Հարցի քննարկումը դեռ չի ավարտվել: